boot.c revision 1.5 1 1.5 nonaka /* $NetBSD: boot.c,v 1.5 2012/01/18 23:12:21 nonaka Exp $ */
2 1.1 nonaka
3 1.1 nonaka /*
4 1.1 nonaka * Copyright (c) 2009 NONAKA Kimihiro <nonaka (at) netbsd.org>
5 1.1 nonaka * All rights reserved.
6 1.1 nonaka *
7 1.1 nonaka * Redistribution and use in source and binary forms, with or without
8 1.1 nonaka * modification, are permitted provided that the following conditions
9 1.1 nonaka * are met:
10 1.1 nonaka * 1. Redistributions of source code must retain the above copyright
11 1.1 nonaka * notice, this list of conditions and the following disclaimer.
12 1.1 nonaka * 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright
13 1.1 nonaka * notice, this list of conditions and the following disclaimer in the
14 1.1 nonaka * documentation and/or other materials provided with the distribution.
15 1.1 nonaka *
16 1.1 nonaka * THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHOR ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR
17 1.1 nonaka * IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
18 1.1 nonaka * OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED.
19 1.1 nonaka * IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT,
20 1.1 nonaka * INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT
21 1.1 nonaka * NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE,
22 1.1 nonaka * DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY
23 1.1 nonaka * THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT
24 1.1 nonaka * (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF
25 1.1 nonaka * THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
26 1.1 nonaka */
27 1.1 nonaka
28 1.1 nonaka #include <sys/types.h>
29 1.1 nonaka #include <sys/bootblock.h>
30 1.1 nonaka #include <sys/boot_flag.h>
31 1.1 nonaka
32 1.1 nonaka #include "boot.h"
33 1.1 nonaka #include "bootinfo.h"
34 1.1 nonaka #include "bootmenu.h"
35 1.1 nonaka #include "disk.h"
36 1.1 nonaka #include "unixdev.h"
37 1.1 nonaka #include "pathnames.h"
38 1.1 nonaka
39 1.1 nonaka #include <lib/libsa/loadfile.h>
40 1.1 nonaka #include <lib/libsa/ufs.h>
41 1.1 nonaka
42 1.1 nonaka #include "compat_linux.h"
43 1.1 nonaka
44 1.1 nonaka static const char * const names[][2] = {
45 1.1 nonaka { "netbsd", "netbsd.gz" },
46 1.1 nonaka { "netbsd.old", "netbsd.old.gz", },
47 1.1 nonaka { "onetbsd", "onetbsd.gz" },
48 1.1 nonaka };
49 1.1 nonaka
50 1.1 nonaka char *default_devname;
51 1.1 nonaka uint default_unit, default_partition;
52 1.1 nonaka const char *default_filename;
53 1.1 nonaka int default_timeout = 5;
54 1.1 nonaka
55 1.1 nonaka static char probed_disks[256];
56 1.5 nonaka static char bootconfpath[1024];
57 1.1 nonaka
58 1.1 nonaka static void bootcmd_help(char *);
59 1.1 nonaka static void bootcmd_ls(char *);
60 1.1 nonaka static void bootcmd_quit(char *);
61 1.1 nonaka static void bootcmd_boot(char *);
62 1.1 nonaka static void bootcmd_disk(char *);
63 1.1 nonaka #ifdef SUPPORT_CONSDEV
64 1.1 nonaka static void bootcmd_consdev(char *);
65 1.1 nonaka #endif
66 1.1 nonaka
67 1.1 nonaka static const struct bootblk_command {
68 1.1 nonaka const char *c_name;
69 1.1 nonaka void (*c_fn)(char *arg);
70 1.1 nonaka } bootcmds[] = {
71 1.1 nonaka { "help", bootcmd_help },
72 1.1 nonaka { "?", bootcmd_help },
73 1.1 nonaka { "quit", bootcmd_quit },
74 1.1 nonaka { "ls", bootcmd_ls },
75 1.1 nonaka { "boot", bootcmd_boot },
76 1.1 nonaka { "disk", bootcmd_disk },
77 1.1 nonaka #ifdef SUPPORT_CONSDEV
78 1.1 nonaka { "consdev", bootcmd_consdev },
79 1.1 nonaka #endif
80 1.1 nonaka { NULL, NULL },
81 1.1 nonaka };
82 1.1 nonaka
83 1.1 nonaka static struct btinfo_howto bi_howto;
84 1.1 nonaka
85 1.1 nonaka static void print_banner(void);
86 1.1 nonaka static int exec_netbsd(const char *file, int howto);
87 1.1 nonaka
88 1.1 nonaka int
89 1.1 nonaka parsebootfile(const char *fname, char **fsname, char **devname,
90 1.1 nonaka uint *unit, uint *partition, const char **file)
91 1.1 nonaka {
92 1.1 nonaka const char *col;
93 1.1 nonaka
94 1.1 nonaka *fsname = "ufs";
95 1.1 nonaka *devname = default_devname;
96 1.1 nonaka *unit = default_unit;
97 1.1 nonaka *partition = default_partition;
98 1.1 nonaka *file = default_filename;
99 1.1 nonaka
100 1.1 nonaka if (fname == NULL)
101 1.1 nonaka return 0;
102 1.1 nonaka
103 1.1 nonaka if ((col = strchr(fname, ':'))) { /* device given */
104 1.1 nonaka static char savedevname[MAXDEVNAME+1];
105 1.1 nonaka int devlen;
106 1.1 nonaka unsigned int u = 0, p = 0;
107 1.1 nonaka int i = 0;
108 1.1 nonaka
109 1.1 nonaka devlen = col - fname;
110 1.1 nonaka if (devlen > MAXDEVNAME)
111 1.1 nonaka return EINVAL;
112 1.1 nonaka
113 1.1 nonaka #define isvalidname(c) ((c) >= 'a' && (c) <= 'z')
114 1.1 nonaka if (!isvalidname(fname[i]))
115 1.1 nonaka return EINVAL;
116 1.1 nonaka do {
117 1.1 nonaka savedevname[i] = fname[i];
118 1.1 nonaka i++;
119 1.1 nonaka } while (isvalidname(fname[i]));
120 1.1 nonaka savedevname[i] = '\0';
121 1.1 nonaka
122 1.1 nonaka #define isnum(c) ((c) >= '0' && (c) <= '9')
123 1.1 nonaka if (i < devlen) {
124 1.1 nonaka if (!isnum(fname[i]))
125 1.1 nonaka return (EUNIT);
126 1.1 nonaka do {
127 1.1 nonaka u *= 10;
128 1.1 nonaka u += fname[i++] - '0';
129 1.1 nonaka } while (isnum(fname[i]));
130 1.1 nonaka }
131 1.1 nonaka
132 1.3 nonaka #define isvalidpart(c) ((c) >= 'a' && (c) < 'a' + MAXPARTITIONS)
133 1.1 nonaka if (i < devlen) {
134 1.1 nonaka if (!isvalidpart(fname[i]))
135 1.1 nonaka return (EPART);
136 1.1 nonaka p = fname[i++] - 'a';
137 1.1 nonaka }
138 1.1 nonaka
139 1.1 nonaka if (i != devlen)
140 1.1 nonaka return ENXIO;
141 1.1 nonaka
142 1.1 nonaka *devname = savedevname;
143 1.1 nonaka *unit = u;
144 1.1 nonaka *partition = p;
145 1.1 nonaka fname = col + 1;
146 1.1 nonaka }
147 1.1 nonaka
148 1.1 nonaka if (*fname)
149 1.1 nonaka *file = fname;
150 1.1 nonaka
151 1.1 nonaka return 0;
152 1.1 nonaka }
153 1.1 nonaka
154 1.1 nonaka char *
155 1.1 nonaka sprint_bootsel(const char *filename)
156 1.1 nonaka {
157 1.1 nonaka static char buf[80];
158 1.1 nonaka char *fsname, *devname;
159 1.1 nonaka uint unit, partition;
160 1.1 nonaka const char *file;
161 1.1 nonaka
162 1.1 nonaka if (parsebootfile(filename, &fsname, &devname, &unit, &partition,
163 1.1 nonaka &file) == 0) {
164 1.1 nonaka snprintf(buf, sizeof(buf), "%s%d%c:%s", devname, unit,
165 1.1 nonaka 'a' + partition, file);
166 1.1 nonaka return buf;
167 1.1 nonaka }
168 1.1 nonaka return "(invalid)";
169 1.1 nonaka }
170 1.1 nonaka
171 1.1 nonaka static void
172 1.1 nonaka print_banner(void)
173 1.1 nonaka {
174 1.1 nonaka extern const char bootprog_name[];
175 1.1 nonaka extern const char bootprog_rev[];
176 1.1 nonaka
177 1.1 nonaka printf("\n");
178 1.1 nonaka printf(">> %s, Revision %s\n", bootprog_name, bootprog_rev);
179 1.1 nonaka }
180 1.1 nonaka
181 1.1 nonaka void
182 1.1 nonaka boot(dev_t bootdev)
183 1.1 nonaka {
184 1.1 nonaka extern char twiddle_toggle;
185 1.1 nonaka int currname;
186 1.1 nonaka int c;
187 1.1 nonaka
188 1.1 nonaka consinit(CONSDEV_GLASS, -1);
189 1.1 nonaka
190 1.1 nonaka twiddle_toggle = 1; /* no twiddling until we're ready */
191 1.1 nonaka
192 1.1 nonaka /* set default value: hd0a:netbsd */
193 1.1 nonaka default_devname = "hd";
194 1.1 nonaka default_unit = 0;
195 1.1 nonaka default_partition = 0;
196 1.1 nonaka default_filename = names[0][0];
197 1.1 nonaka
198 1.1 nonaka diskprobe(probed_disks, sizeof(probed_disks));
199 1.1 nonaka
200 1.5 nonaka snprintf(bootconfpath, sizeof(bootconfpath), "%s%d%c:%s",
201 1.5 nonaka default_devname, default_unit, 'a' + default_partition,
202 1.5 nonaka _PATH_BOOTCONF);
203 1.5 nonaka parsebootconf(bootconfpath);
204 1.1 nonaka
205 1.1 nonaka #ifdef SUPPORT_CONSDEV
206 1.1 nonaka /*
207 1.1 nonaka * If console set in boot.cfg, switch to it.
208 1.1 nonaka * This will print the banner, so we don't need to explicitly do it
209 1.1 nonaka */
210 1.1 nonaka if (bootconf.consdev)
211 1.1 nonaka bootcmd_consdev(bootconf.consdev);
212 1.1 nonaka else
213 1.1 nonaka #endif
214 1.1 nonaka print_banner();
215 1.1 nonaka
216 1.1 nonaka printf("\ndisks: %s\n", probed_disks);
217 1.1 nonaka
218 1.1 nonaka /* Display the menu, if applicable */
219 1.1 nonaka twiddle_toggle = 0;
220 1.1 nonaka if (bootconf.nummenu > 0) {
221 1.1 nonaka /* Does not return */
222 1.1 nonaka doboottypemenu();
223 1.1 nonaka }
224 1.1 nonaka
225 1.1 nonaka printf("Press return to boot now, any other key for boot menu\n");
226 1.1 nonaka currname = 0;
227 1.1 nonaka for (currname = 0; currname < __arraycount(names); currname++) {
228 1.1 nonaka printf("booting %s - starting in ",
229 1.1 nonaka sprint_bootsel(names[currname][0]));
230 1.1 nonaka
231 1.1 nonaka c = awaitkey((bootconf.timeout < 0) ? 0 : bootconf.timeout, 1);
232 1.1 nonaka if ((c != '\r') && (c != '\n') && (c != '\0')) {
233 1.1 nonaka printf("type \"?\" or \"help\" for help.\n");
234 1.1 nonaka bootmenu(); /* does not return */
235 1.1 nonaka }
236 1.1 nonaka
237 1.1 nonaka /*
238 1.1 nonaka * try pairs of names[] entries, foo and foo.gz
239 1.1 nonaka */
240 1.1 nonaka /* don't print "booting..." again */
241 1.1 nonaka bootit(names[currname][0], 0, 0);
242 1.1 nonaka /* since it failed, try compressed bootfile. */
243 1.1 nonaka bootit(names[currname][1], 0, 1);
244 1.1 nonaka }
245 1.1 nonaka
246 1.1 nonaka bootmenu(); /* does not return */
247 1.1 nonaka }
248 1.1 nonaka
249 1.1 nonaka void
250 1.1 nonaka bootit(const char *filename, int howto, int tell)
251 1.1 nonaka {
252 1.1 nonaka
253 1.1 nonaka if (tell) {
254 1.1 nonaka printf("booting %s", sprint_bootsel(filename));
255 1.1 nonaka if (howto)
256 1.1 nonaka printf(" (howto 0x%x)", howto);
257 1.1 nonaka printf("\n");
258 1.1 nonaka }
259 1.1 nonaka
260 1.1 nonaka if (exec_netbsd(filename, howto) < 0) {
261 1.1 nonaka printf("boot: %s: %s\n", sprint_bootsel(filename),
262 1.1 nonaka strerror(errno));
263 1.1 nonaka } else {
264 1.1 nonaka printf("boot returned\n");
265 1.1 nonaka }
266 1.1 nonaka }
267 1.1 nonaka
268 1.1 nonaka static int
269 1.1 nonaka exec_netbsd(const char *file, int howto)
270 1.1 nonaka {
271 1.1 nonaka u_long marks[MARK_MAX];
272 1.1 nonaka
273 1.1 nonaka BI_ALLOC(BTINFO_MAX);
274 1.1 nonaka
275 1.1 nonaka bi_howto.howto = howto;
276 1.1 nonaka BI_ADD(&bi_howto, BTINFO_HOWTO, sizeof(bi_howto));
277 1.1 nonaka
278 1.1 nonaka if (loadfile_zboot(file, marks, LOAD_KERNEL) == -1)
279 1.1 nonaka goto out;
280 1.1 nonaka
281 1.1 nonaka /*NOTREACHED*/
282 1.1 nonaka return 0;
283 1.1 nonaka
284 1.1 nonaka out:
285 1.1 nonaka BI_FREE();
286 1.1 nonaka bootinfo = 0;
287 1.1 nonaka return -1;
288 1.1 nonaka }
289 1.1 nonaka
290 1.1 nonaka /*
291 1.1 nonaka * bootmenu
292 1.1 nonaka */
293 1.1 nonaka static char *gettrailer(char *arg);
294 1.1 nonaka static int parseopts(const char *opts, int *howto);
295 1.1 nonaka static int parseboot(char *arg, char **filename, int *howto);
296 1.1 nonaka
297 1.1 nonaka /* ARGSUSED */
298 1.1 nonaka static void
299 1.1 nonaka bootcmd_help(char *arg)
300 1.1 nonaka {
301 1.1 nonaka
302 1.1 nonaka printf("commands are:\n"
303 1.5 nonaka "boot [xdNx:][filename] [-1acdqsv]\n"
304 1.5 nonaka " (ex. \"boot hd0a:netbsd.old -s\")\n"
305 1.5 nonaka " (ex. \"boot path:/mnt/card/netbsd -1\")\n"
306 1.1 nonaka "ls [path]\n"
307 1.1 nonaka #ifdef SUPPORT_CONSDEV
308 1.1 nonaka "consdev {glass|com [speed]}\n"
309 1.1 nonaka #endif
310 1.1 nonaka "disk\n"
311 1.1 nonaka "help|?\n"
312 1.1 nonaka "quit\n");
313 1.1 nonaka }
314 1.1 nonaka
315 1.1 nonaka /* ARGSUSED */
316 1.1 nonaka static void
317 1.1 nonaka bootcmd_quit(char *arg)
318 1.1 nonaka {
319 1.1 nonaka
320 1.1 nonaka printf("Exiting...\n");
321 1.1 nonaka exit(0);
322 1.1 nonaka /*NOTREACHED*/
323 1.1 nonaka }
324 1.1 nonaka
325 1.1 nonaka static void
326 1.1 nonaka bootcmd_ls(char *arg)
327 1.1 nonaka {
328 1.1 nonaka const char *save = default_filename;
329 1.1 nonaka
330 1.1 nonaka default_filename = "/";
331 1.4 tsutsui ls(arg);
332 1.1 nonaka default_filename = save;
333 1.1 nonaka }
334 1.1 nonaka
335 1.1 nonaka static void
336 1.1 nonaka bootcmd_boot(char *arg)
337 1.1 nonaka {
338 1.1 nonaka char *filename;
339 1.1 nonaka int howto;
340 1.1 nonaka
341 1.1 nonaka if (parseboot(arg, &filename, &howto)) {
342 1.1 nonaka bootit(filename, howto, 1);
343 1.1 nonaka }
344 1.1 nonaka }
345 1.1 nonaka
346 1.1 nonaka /* ARGSUSED */
347 1.1 nonaka static void
348 1.1 nonaka bootcmd_disk(char *arg)
349 1.1 nonaka {
350 1.1 nonaka
351 1.1 nonaka printf("disks: %s\n", probed_disks);
352 1.1 nonaka }
353 1.1 nonaka
354 1.1 nonaka #ifdef SUPPORT_CONSDEV
355 1.1 nonaka static const struct cons_devs {
356 1.1 nonaka const char *name;
357 1.1 nonaka int tag;
358 1.1 nonaka } cons_devs[] = {
359 1.1 nonaka { "glass", CONSDEV_GLASS },
360 1.1 nonaka { "com", CONSDEV_COM0 },
361 1.1 nonaka { "com0", CONSDEV_COM0 },
362 1.1 nonaka { NULL, 0 }
363 1.1 nonaka };
364 1.1 nonaka
365 1.1 nonaka static void
366 1.1 nonaka bootcmd_consdev(char *arg)
367 1.1 nonaka {
368 1.1 nonaka const struct cons_devs *cdp;
369 1.1 nonaka char *p;
370 1.1 nonaka int speed = 9600;
371 1.1 nonaka
372 1.1 nonaka p = strchr(arg, ' ');
373 1.1 nonaka if (p != NULL) {
374 1.1 nonaka *p++ = '\0';
375 1.1 nonaka speed = atoi(p);
376 1.1 nonaka }
377 1.1 nonaka for (cdp = cons_devs; cdp->name != NULL; cdp++) {
378 1.1 nonaka if (strcmp(arg, cdp->name) == 0) {
379 1.1 nonaka consinit(cdp->tag, speed);
380 1.1 nonaka print_banner();
381 1.1 nonaka return;
382 1.1 nonaka }
383 1.1 nonaka }
384 1.1 nonaka printf("invalid console device.\n");
385 1.1 nonaka }
386 1.1 nonaka #endif
387 1.1 nonaka
388 1.1 nonaka void
389 1.1 nonaka docommand(char *arg)
390 1.1 nonaka {
391 1.1 nonaka char *options;
392 1.1 nonaka int i;
393 1.1 nonaka
394 1.1 nonaka options = gettrailer(arg);
395 1.1 nonaka
396 1.1 nonaka for (i = 0; bootcmds[i].c_name != NULL; i++) {
397 1.1 nonaka if (strcmp(arg, bootcmds[i].c_name) == 0) {
398 1.1 nonaka (*bootcmds[i].c_fn)(options);
399 1.1 nonaka return;
400 1.1 nonaka }
401 1.1 nonaka }
402 1.1 nonaka
403 1.1 nonaka printf("unknown command\n");
404 1.1 nonaka bootcmd_help(NULL);
405 1.1 nonaka }
406 1.1 nonaka
407 1.1 nonaka void
408 1.1 nonaka bootmenu(void)
409 1.1 nonaka {
410 1.1 nonaka char input[256];
411 1.1 nonaka char *c;
412 1.1 nonaka
413 1.1 nonaka for (;;) {
414 1.1 nonaka c = input;
415 1.1 nonaka
416 1.1 nonaka input[0] = '\0';
417 1.1 nonaka printf("> ");
418 1.1 nonaka gets(input);
419 1.1 nonaka
420 1.1 nonaka /*
421 1.1 nonaka * Skip leading whitespace.
422 1.1 nonaka */
423 1.1 nonaka while (*c == ' ') {
424 1.1 nonaka c++;
425 1.1 nonaka }
426 1.1 nonaka if (*c != '\0') {
427 1.1 nonaka docommand(c);
428 1.1 nonaka }
429 1.1 nonaka }
430 1.1 nonaka }
431 1.1 nonaka
432 1.1 nonaka /*
433 1.1 nonaka * chops the head from the arguments and returns the arguments if any,
434 1.1 nonaka * or possibly an empty string.
435 1.1 nonaka */
436 1.1 nonaka static char *
437 1.1 nonaka gettrailer(char *arg)
438 1.1 nonaka {
439 1.1 nonaka char *options;
440 1.1 nonaka
441 1.1 nonaka if ((options = strchr(arg, ' ')) == NULL)
442 1.1 nonaka return ("");
443 1.1 nonaka else
444 1.1 nonaka *options++ = '\0';
445 1.1 nonaka
446 1.1 nonaka /* trim leading blanks */
447 1.1 nonaka while (*options && *options == ' ')
448 1.1 nonaka options++;
449 1.1 nonaka
450 1.1 nonaka return options;
451 1.1 nonaka }
452 1.1 nonaka
453 1.1 nonaka static int
454 1.1 nonaka parseopts(const char *opts, int *howto)
455 1.1 nonaka {
456 1.1 nonaka int r, tmpopt = 0;
457 1.1 nonaka
458 1.1 nonaka opts++; /* skip - */
459 1.1 nonaka while (*opts && *opts != ' ') {
460 1.1 nonaka r = 0;
461 1.1 nonaka BOOT_FLAG(*opts, r);
462 1.1 nonaka if (r == 0) {
463 1.1 nonaka printf("-%c: unknown flag\n", *opts);
464 1.1 nonaka bootcmd_help(NULL);
465 1.1 nonaka return 0;
466 1.1 nonaka }
467 1.1 nonaka tmpopt |= r;
468 1.1 nonaka opts++;
469 1.1 nonaka }
470 1.1 nonaka
471 1.1 nonaka *howto = tmpopt;
472 1.1 nonaka return 1;
473 1.1 nonaka }
474 1.1 nonaka
475 1.1 nonaka static int
476 1.1 nonaka parseboot(char *arg, char **filename, int *howto)
477 1.1 nonaka {
478 1.1 nonaka char *opts = NULL;
479 1.1 nonaka
480 1.1 nonaka *filename = 0;
481 1.1 nonaka *howto = 0;
482 1.1 nonaka
483 1.1 nonaka /* if there were no arguments */
484 1.1 nonaka if (arg == NULL || *arg == '\0')
485 1.1 nonaka return 1;
486 1.1 nonaka
487 1.1 nonaka /* format is... */
488 1.1 nonaka /* [[xxNx:]filename] [-adqsv] */
489 1.1 nonaka
490 1.1 nonaka /* check for just args */
491 1.1 nonaka if (arg[0] == '-') {
492 1.1 nonaka opts = arg;
493 1.1 nonaka } else {
494 1.1 nonaka /* there's a file name */
495 1.1 nonaka *filename = arg;
496 1.1 nonaka
497 1.1 nonaka opts = gettrailer(arg);
498 1.1 nonaka if (opts == NULL || *opts == '\0') {
499 1.1 nonaka opts = NULL;
500 1.1 nonaka } else if (*opts != '-') {
501 1.1 nonaka printf("invalid arguments\n");
502 1.1 nonaka bootcmd_help(NULL);
503 1.1 nonaka return 0;
504 1.1 nonaka }
505 1.1 nonaka }
506 1.1 nonaka
507 1.1 nonaka /* at this point, we have dealt with filenames. */
508 1.1 nonaka
509 1.1 nonaka /* now, deal with options */
510 1.1 nonaka if (opts) {
511 1.1 nonaka if (parseopts(opts, howto) == 0) {
512 1.1 nonaka return 0;
513 1.1 nonaka }
514 1.1 nonaka }
515 1.1 nonaka return 1;
516 1.1 nonaka }
517